O V E R G E L D

Actiecomite oneens met minister

Gegoochel met cijfers

over armoede

door Jan Colijn

AMSTERDAM - Bijstandsgerechtigden

krijgen wellicht een extraatje van ruim ÿ450

voor de aanschaf van duurzame goederen

bovenop de witgoedsubsidie zoals diverse

gemeenten die kennen. Leden van het

Landelijk Comite Stop de Armoede zeggen

deze toezegging te hebben opgetekend uit

de mond van minister Vermeend. Het

gebeurde toen zij een protestactie hielden

op de stoep van het ministerie van Sociale

Zaken.

"De minister zei tegen

ons dat de nieuwe

zogenoemde Lang

Laag-regeling bovenop

de ‘witgoedsubsidie’

komt. Terwijl ‘Lang Laag’

juist in de plaats zou

komen van die subsidie.

Sterker, dat was onze

voornaamste kritiek. We

zullen de minister fijntjes

aan zijn uitspraak helpen

herinneren."

Corry Westgeest (56) uit

Enschede en de leden

van het comite tegen de

armoede hebben echter op voorhand twijfels

over wat de praktijk zal opleveren.

Volgens een woordvoerder van het ministerie is

sprake van een misverstand bij de leden van

het comite: de Lang Laag-regeling komt in

plaats van de witgoedsubsidie en is niet een

extraatje.

De belangengroep werd vorig jaar opgericht uit

protest tegen het huidige armoedebeleid. Corry

Westgeest: "Vijf jaar lang is er jaarlijks een

conferentie gehouden met vertegenwoordigers

van de regering en de Sociale Alliantie, een

samenwerkingsverband van organisaties van

uitkeringsgerechtigden, kerken, vakbonden en

vrouwenorganisaties. Keer op keer werd

vergaderd over de resultaten van peperdure

onderzoeken naar armoede. En wat zijn we

ermee opgeschoten? Al die kapitalen hadden

beter in de armoedebestrijding kunnen worden

gestoken in plaats van erover te blijven kletsen

tot in de oneindigheid. Al die tijd zijn we aan het

lijntje gehouden. Vandaar dat we nu ook

weigeren aan te schuiven bij de Sociale

Alliantie, dan worden we onderdeel van dit

zingende circuit."

Mogelijkheden

Corry Westgeest heeft zelf een inkomen onder

het minimumniveau. Omdat ze samenwoont en

haar partner ‘normaal’ de kost verdient, heeft ze

weinig reden tot klagen. Dat weerhoudt haar er

echter niet van het op te nemen voor de

'zwakkeren' in onze samenleving. "Als je de

wegen weet, heb je als bijstandsgerechtigde

best wat mogelijkheden je onvrede te laten

klinken. Maar daar gaat behalve geld - want als

je bezwaar aantekent zal er toch een postzegel

op een brief moeten en ook de telefoonteller tikt

wel door - ongelooflijk veel tijd en energie in

zitten. Veel mensen zitten in een situatie dat ze

al helemaal murw zijn gebeukt."

Ondanks de jaren van hoogconjunctuur heerst

er in ons land nog veel armoede. Westgeest:

"Recent onderzoek van het Sociaal Plan

Bureau bevestigt dit. Nog steeds moeten

850.000 huishoudens rondkomen van een

bijstandsuitkering. Zij balanceren met een

uitkering van welgeteld 1566,27 gulden op het

randje van het bestaansminimum. Dat is zo'n

13 procent van alle huishoudens, naar schatting

zo'n 3 miljoen mensen. Op een totaal van 16

miljoen kun je je als land dan toch moeilijk

welvaartsstaat noemen."

Vermeend daarentegen gaat er juist prat op dat

de armoede onder zijn bewind is afgenomen.

Westgeest is daar sceptisch over: "Hij zegt dat

het aantal bijstandsgerechtigden met 11

procent is afgenomen. Maar waar zijn deze

mensen gebleven? Een aantal van hen zal

terugkeren in de bijstand. Zoals de duizenden

mensen die werken via gesubsidieerde banen.

Behalve dat ze kampen met de armoedeval -

waardoor ze door het wegvallen van bepaalde

subsidies en kwijtscheldingen per saldo zelfs

nog minder aan hun salaris overhouden dan

aan een uitkering - zal een deel van deze

werkprojecten op den duur te worden

stopgezet. De minister is vooral een meester in

het goochelen met getallen."

Wapenfeit

Het nieuwste wapenfeit in de strijd tegen de

armoede is een commissie die nu wordt

ingesteld om na te gaan of mensen van de

bijstand kunnen leven. "Dat zie je vaker bij

onderzoeken. Er worden vaak zaken

onderzocht die al bekend zijn. Waarom niet

afgaan op de cijfers van het Nibud." Anderzijds,

stelt ze cynisch vast: "Er zijn natuurlijk ook heel

wat mensen die in deze branche hun brood

moeten verdienen. Menig onderzoeker is

gepromoveerd op armoede."

Volgens Westgeest heerst er vooral veel

verborgen armoede. "Je hebt mensen met een

wao-uitkering die 10 tot 15 procent onder het

bestaansminimum moeten leven. Maar ze

weigeren naar de bijstand te stappen voor een

aanvullende uitkering. Bij de Sociale Dienst

moet je immers je hele ziel en zaligheid

blootleggen en dat wil niet iedereen. Daarnaast

is er nog een groep die weinig van zich doet

horen: de ouderen. Zij zijn van een generatie die

leeft volgens het principe dat je niet om geld

vraagt. Wanneer bovendien de politiek

suggereert dat het geld aan jongeren wordt

gegeven, vinden zij dat het goed wordt besteed

en trekken zij niet aan de bel."

Ze haalt nog een voorbeeld aan: "Een van onze

leden met een wao-uitkering iets boven het

minimum heeft becijferd dat ze er sinds 1987

per jaar welgeteld 70 gulden op vooruit is

gegaan. Zeven tientjes! Terwijl haar vaste

lasten alleen al met zo'n 850 gulden zijn

gestegen."

Verkiezingen

Is het Comite eigenlijk niet te laat opgericht nu

de economische groei op dit moment juist

afzwakt? "Dat is maar de vraag. Als er de

afgelopen jaren - in een tijd dat het Nederland

zo voor de wind ging - al niets is gebeurd, wat

staat ons in 's hemelsnaam dan nog te

wachten? Zo dreigen we dit jaar te worden

afgescheept met een verhoging van de

uitkeringen met 1 procent: 40 cent per dag. We

zullen daarom het koopkrachtverlies moeten

inhalen. Uit onderzoek blijkt dat de sociale

minima er sinds 1982 zo'n 20 tot 25 procent in

koopkracht op achteruit zijn gegaan. Gelukkig

staan de verkiezingen voor de deur, dan

hebben veel partijen plots veel oog voor ons.

Niettemin, het is heel aardig dat de politiek zegt

dat ons probleem wordt onderkend en dat het

op de agenda wordt geplaatst. Daar kunnen de

mensen echter niet van leven. Een regering is

er om geld voor de schatkist binnen te halen,

maar ook om dat rechtvaardig te verdelen.

Wanneer een regering daar niet in slaagt, is dat

voor mij alleen maar een teken van politieke

armoede."

Telegraaf za 26 januari 2002

NB. sorry, stopzetting uitkeringen Rotterdam klopte wel, bizarre zaken dus